Συμπληρώματα διατροφής

Πολλές φορές αναρωτιόμαστε εάν η διατροφή μας μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού μας όταν αθλούμαστε συστηματικά.
Και ακόμη εάν, παίρνοντας κάποιες βιταμίνες βελτιώνουμε τη φυσική μας κατάσταση και οπωσδήποτε την απόδοσή μας στο άθλημα που μας αρέσει.

Η απάντησή μας είναι ότι η φυσική κατάσταση αποκτάται ή βελτιώνεται μέσω της συστηματικής και κατάλληλης προπόνησης.
Η διατροφή έρχεται να συμπληρώσει τις ανάγκες του οργανισμού για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της προπόνησης.
Η σωστή διατροφή στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής πρέπει να αποτελείται από 60% υδατάνθρακες (σαλάτες, δημητριακά, όσπρια, ρύζι, μακαρόνια, πατάτες) 25% λίπη (ζωικά και φυτικά) 15% πρωτείνες (κρέας, ψάρι, πουλερικά).
Εάν οι συνθήκες της ζωής μας και οι ανάγκες μας δεν καλύπτονται από τα παραπάνω τότε μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα συμπληρώματα διατροφής.
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι ουσίες που βρίσκονται σε μικρότερες ποσότητες στη συνήθη καθημερινή μας διατροφή και χρησιμοποιούνται από άτομα που έχουν αυξημένη δραστηριότητα (αθλητική ή εργασιακή) ή συγκεκριμένα προβλήματα υγείας(φλεγμονές, σιδηροπενική αναιμία κ.λ.π.) Συμπεριλαμβάνουν βιταμίνες, ανόργανα άλατα, αμινοξέα, υδατανθρακούχες και πρωτεινούχες ουσίες.Ακόμη στον οργανισμό μας παράγονται κάποια μόρια πολύ δραστικά που τα ονομάζουμε ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΡΙΖΕΣ και είναι αιτία πολλών ασθενειών.
Μαζί με άλλους παράγοντες έχουν ένα ρόλο να ευνοούν την εγκατάσταση τραυματισμών (τενόντων, συνδέσμων, μυών) που ταλαιπωρούν τους αθλούμενους και παίρνουν την ονομασία "επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί" ή "τραυματισμοί από υπερφόρτωση".
Η μεγάλη κατανάλωση Ο2 όπως των ατόμων που κάνουν σπορ, η ατμοσφαιρική ρύπανση, ο καπνός των τσιγάρων, οι διάφορες ακτινοβολίες, κάποια φάρμακα, το αλκοόλ, το λίπος των τροφών κ.α. προκαλούν το σχηματισμό των ελευθέρων ριζών. Καθορίζουν τη γήρανση των ιστών, την αιτία των διαφόρων καρκίνων, ασθενειών της καρδιάς και του κυκλοφοριακού συστήματος.
Ο οργανισμός μας για να αμυνθεί παράγει ουσίες που αντιπαρατίθενται και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες (ενδογενείς αντιοξειδωτικές ουσίες) είναι ένζυμα και ονομάζονται scavengers. Αυτές τις συμπληρώνουν οι εξωγενείς ουσίες που προσλαμβάνονται με τη διατροφή όπως οι βιταμίνες C,E, βήτα-καροτίνη, προ-βιταμίνη Α και φυτικές τροφές (τομάτα, σκόρδο, λεμόνι, λάχανο, σέλινο κ.λ.π.)
Οι αιτίες που καθιστούν απαραίτητη τη λήψη συμπληρωμάτων είναι:
  1. Έντονες συχνές προπονητικές συνεδρίες (εμποδίζουν την απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων - μείωση των συγκεκριμένων ουσιών στον οργανισμό - πτώση της απόδοσης.
  2. Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφών (πρόσληψη ουσιών που δεν χρησιμεύουν αλλά αντίθετα επιβαρύνουν τον οργανισμό π.χ. λίπη)
  3. Η κονσερβοποίηση και διατήρηση με χημικές μεθόδους των τροφών καταστρέφουν μεγάλη ποσότητα ωφέλιμων ουσιών (π.χ. βιταμίνες).
  4. Ουσίες που βρίσκονται στις τροφές και απορροφώνται ελάχιστα στο έντερο (π.χ. σίδηρος).
  5. Για την επιλογή των τροφών που περιέχουν τις απαραίτητες ουσίες στην συγκεκριμένη αναγκαία αναλογία χρειάζονται γνώσεις διατολογίας.

ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΤΥΠΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ

 
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ   ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
Υδατικά Διαλύματα   Πρόληψη αφυδάτωσης και ηλεκτρολυτικής ανισορροπίας
Υδατανθρακικά και ενεργητικά   Αύξηση- διατήρηση και σύνθεση του μυικού γλυκογόνου παρασκευάσματ
 

 

ΠΡΩΤΕΙΝΟΥΧΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ

 
Συμπυκνωμένες πρωτείνες   Εφοδιασμός αμινοξέων για την πρωτεινική σύνθεση
Διακλαδιζόμενα αμινοξέα   Αναβολική δράση - πρόληψη υπερκαταπόνησης
Ειδικά αμινοξέα   Ειδική δράση
Κρεατίνη, Καρνοσίνη κ.λ.π.   Ειδική δράση
Βιταμίνες - Ανόργανα άλατα   Πρόληψη Υπερβιταμινώσεων
Αντιοξειδωτικές ουσίες   Πρόληψη των αρνητικών επιδράσεων των ελευθέρων ρίζων
Άλατα σιδήρου   Πρόληψη των σιδηροπενικών αναιμιών
Διττανθρακική σόδα   Αντιόξινη λειτουργία
Βασιλικός πολτός, ginseng, μαγιά μπύρας, γύρη, αλόη, sumax κ.λ.π.   Διάφορη δράση
 

 

Ο πρωτεινικός αναβολισμός βελτιώνεται από τους εξής παράγοντες που οφείλονται στη διατροφή:

  1. Οι πρωτείνες που προσλαμβάνονται από τον οργανισμό πρέπει να είναι στην σωστή ποιοτική και ποσοτική αναλογία και στους μύς πρέπει να προσφέρονται τα δομικά υλικά (αμινοξέα) που κατασκευάζουν τις πρωτείνες.
  2. Ταυτόχρονη δυνατότητα παροχής ενέργειας για τη διαδικασία σύνθεσης των πρωτεϊνών από τα σάκχαρα και ιδιαίτερα τη φρουκτόζη.
  3. Κατάλληλη ορμονική ισορροπία. Γλυκαιμία - Ινσουλιναιμία
  4. Πρόσληψη ικανής ποσότητας διακλαδιζόμενων αμινοξέων (που έχουν την ιδιότητα να επιταχύνουν την πρωτεινική σύνθεση).

Σημαντικό στοιχείο για τη σωστή κάλυψη του οργανισμού που υποβάλλεται σε κόπωση εργασιακή ή αθλητική είναι και η υδατική ισορροπία.
Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από 66% νερό. Μείωση κατά 5% των υγρών κατά τη διάρκεια της προσπάθειας κυρίως με την εφίδρωση επιφέρει μείωση της απόδοσης της τάξεως του 20-30%.
Άρα σημαντικό ρόλο παίζουν τα υγρά συμπληρώματα διατροφής. Αυτό που πρέπει να λαμβάνουμε πάντα υπ΄ όψην μας είναι ο βαθμός απορρόφησης των υγρών που καταναλώνουμε πριν κατά τη διάρκεια και μετά την προσπάθεια.
Δύο είναι οι κύριοι παράγοντες που μπορούν να διευκολύνουν τη γρήγορη κένωση του στομάχου από τα προσλαμβανόμενα υγρά:

  1. Ο όγκος των υγρών - είναι ιδανικός ο όγκος των 500-600 ml σε μικρές συνεχείς ποσότητες
  2. Ο χαμηλός βαθμός περιεκτικότητας σε θερμίδες. Διαλύματα υδατανθράκων 5% περίπου απορροφώνται με την ίδια ταχύτητα απορρόφησης του νερού <300 mOsm/l.
Έτσι χωρίζουμε τα διαλύματα σε υπότονα, ισότονα και υπέρτονα ανάλογα με τη συγκέντρωση των υδατανθράκων κυρίως που περιέχουν.
Πριν τον αγώνα πρέπει να χρησιμοποιούμε ισότονα διαλύματα υγρών. Κατά τη διάρκεια του αγώνα υπότονα ενώ μετά το πέρας ισότονα ή υπέρτονα ώστε να καλυφθούν γρήγορα οι απώλειες.

Άρθρο του δρ. Εμμανουηλίδη 'Ομηρου, Αθλητιάτρου

ΝΟ Λάρισας
ΝΟ Λάρισας

Ο ΝΟΛ (Ναυτικός Όμιλος Λάρισας) ιδρύθηκε το 1980 στη Λάρισα, με σκοπό την διάδοση και σωστή εκμάθηση της κολύμβησης, της υδατοσφαίρισης και της καλλιτεχνικής κολύμβησης στην Ελλάδα.

Πληροφορίες